Hiểu các thuật ngữ về xe đạp như “bánh xe”, “giảm sóc” và “hệ thống truyền động” không chỉ là kiến thức mà còn là chìa khóa mở ra trải nghiệm đạp xe đầy thú vị và an toàn. Song song đó, khi tham gia giải chạy xe đạp, bạn nên tìm hiểu kỹ về các quy định và luật chơi để đảm bảo an toàn và có một trải nghiệm tốt nhất. Cùng iRace tìm hiểu danh sách các thuật ngữ thông dụng trong đạp xe qua bài viết dưới đây!
Danh sách các thuật ngữ thông dụng về đạp xe
Các thành phần chính của một chiếc xe đạp
Khung xe (Frame): Là bộ phận chính của xe, liên kết tất cả các bộ phận khác lại với nhau. Khung xe thường được làm bằng thép, nhôm hoặc carbon.
Bánh xe (Wheels): Bao gồm vành xe (rim), nan hoa (spokes), moay ơ (hub), lốp xe (tire) và săm xe (tube).
Yên xe (Saddle): Là nơi người lái ngồi trên xe. Yên xe có thể điều chỉnh độ cao và vị trí để phù hợp với người lái.
Cọc yên (Seatpost): Là bộ phận gắn yên xe vào khung xe. Cọc yên có thể điều chỉnh độ cao để phù hợp với người lái.
Ghi đông (Handlebar): Là bộ phận điều khiển hướng đi của xe. Ghi đông có nhiều kiểu dáng khác nhau, phù hợp với từng loại xe đạp và sở thích của người lái.
Pô tăng (Stem): Là bộ phận nối ghi đông với khung xe. Pô tăng có thể điều chỉnh độ cao và độ nghiêng để phù hợp với người lái.
Bàn đạp (Pedals): Là bộ phận mà người lái dùng chân để tạo lực cho xe di chuyển. Bàn đạp có thể được làm bằng nhựa, kim loại hoặc hợp kim.
Bộ truyền động (Drivetrain): Bao gồm các bộ phận như:
- Cùi đĩa (Crankset): Là bộ phận gắn bàn đạp vào khung xe.
- Líp xe (Cassette): Là bộ phận gắn vào bánh sau, có nhiều đĩa răng với kích thước khác nhau để thay đổi tốc độ.
- Sên xe (Chain): Là bộ phận truyền lực từ cùi đĩa đến líp xe.
- Bộ chuyển số (Derailleur): Là bộ phận điều khiển chuyển sên xe giữa các đĩa răng trên cùi đĩa và líp xe.
Hệ thống phanh (Brakes): Bao gồm các bộ phận như:
- Tay phanh (Brake levers): Là bộ phận điều khiển hệ thống phanh.
- Dây phanh (Brake cables): Là bộ phận truyền lực từ tay phanh đến má phanh.
- Má phanh (Brake pads): Là bộ phận tạo ma sát với vành xe hoặc đĩa phanh để làm chậm hoặc dừng xe.
> Xem thêm bài viết: 27 lợi ích tuyệt vời của việc đạp xe bạn đã biết chưa?
Phụ kiện xe đạp: Bao gồm các bộ phận như:
- Chuông xe (Bell): Dùng để báo hiệu cho người đi đường khác.
- Giỏ xe (Basket): Dùng để chở đồ.
- Giá đèo hàng (Rack): Dùng để chở đồ phía sau xe.
- Đèn xe (Lights): Dùng để chiếu sáng khi đi xe vào ban đêm.
- Bình nước (Water bottle): Dùng để đựng nước uống khi đi xe.
- Máy bơm xe (Pump): Dùng để bơm hơi cho lốp xe.
Lưu ý: Danh sách này chỉ bao gồm các thuật ngữ thông dụng nhất về đạp xe. Có rất nhiều thuật ngữ khác về đạp xe mà bạn có thể gặp phải, tùy thuộc vào loại xe đạp, môn thể thao đạp xe và khu vực bạn sinh sống.
> Đọc thêm: 7 Kỹ Năng “Cần Ghi Nhớ” Khi Đạp Xe Đường Trường
Các thuật ngữ bổ sung:
- Axle: Trục xe, là trục kim loại đỡ bánh xe.
- Bar ends: Nút chặn ghi đông, là phần mở rộng ở cuối tay lái thẳng để cho phép lắp đặt nhiều vị trí tay.
- Bar plugs: Nút bịt ghi đông, là phích cắm cho đầu tay lái.
- Basket: Giỏ xe, là khoang chở hàng.
- Bearing: Vòng bi, là một thiết bị tạo điều kiện quay bằng cách giảm ma sát.
- Bell: Chuông xe, là thiết bị âm thanh để cảnh báo người đi bộ và những người đi xe đạp khác
> Xem thêm: Cải thiện kỹ thuật đạp xe của bạn chỉ trong bảy ngày
Thuật ngữ đi xe đạp bạn cần biết
- Đi xe đạp (Cycling): Là hoạt động di chuyển bằng xe đạp.
- Đạp xe thể thao (Road cycling): Là môn thể thao sử dụng xe đạp đua để di chuyển trên đường trường.
- Đạp xe địa hình (Mountain biking): Là môn thể thao sử dụng xe đạp địa hình để di chuyển trên địa hình gồ ghề.
- Đạp xe BMX (BMX riding): Là môn thể thao sử dụng xe đạp BMX để thực hiện các kỹ thuật nhào lộn.
- Đạp xe trong nhà (Indoor cycling): Là hoạt động đạp xe trên xe đạp tập thể dục trong nhà.
- Giải đua xe đạp: Là sự kiện thể thao mà các vận động viên thi đấu với nhau để hoàn thành một quãng đường nhất định trên xe đạp trong thời gian ngắn nhất.
- Vòng đua: Là một quãng đường nhất định mà các vận động viên phải đi trong giải đua xe đạp.
- Vạch xuất phát: Là nơi các vận động viên bắt đầu giải đua xe đạp.
- Vạch đích: Là nơi các vận động viên kết thúc giải đua xe đạp.
- Thời gian thi đấu: Là thời gian mà các vận động viên mất để hoàn thành một quãng đường nhất định trong giải đua xe đạp.
- Thứ hạng: Là vị trí của các vận động viên trong giải đua xe đạp, dựa trên thời gian thi đấu của họ.
- Huy chương: Là phần thưởng dành cho các vận động viên đạt thành tích cao trong giải đua xe đạp.
- Chuyên gia: Là những vận động viên chuyên nghiệp thi đấu xe đạp.
- Phong trào: Là những người yêu thích xe đạp và tham gia thi đấu vì niềm vui.
> Đọc thêm: Hướng dẫn đạp xe chi tiết cho người mới bắt đầu
Một số thuật ngữ khác:
- Gran Fondo: Là một sự kiện đua xe đạp dài dành cho những người đi xe đạp nghiệp dư.
- Criterium: Là một cuộc đua xe đạp đường trường ngắn, thường diễn ra trên một vòng đua khép kín.
- Tour de France: Là một cuộc đua xe đạp danh giá nhất thế giới, diễn ra hàng năm tại Pháp trong ba tuần.
- Giro d’Italia: Là một cuộc đua xe đạp lớn khác diễn ra hàng năm tại Ý trong ba tuần.
- Vuelta a España: Là một cuộc đua xe đạp lớn diễn ra hàng năm tại Tây Ban Nha trong ba tuần.
- Sprint: Là một cuộc đua tốc độ ngắn giữa các vận động viên xe đạp.
- Breakaway: Là một nhóm vận động viên xe đạp tách khỏi nhóm chính để đi đầu trong cuộc đua.
- Peloton: Là nhóm chính của các vận động viên xe đạp trong một cuộc đua.
- KOM: Là vua leo núi, danh hiệu dành cho vận động viên xe đạp có thành tích tốt nhất trong các chặng leo núi.
- Sprinter: Là vận động viên xe đạp chuyên về các cuộc đua tốc độ.
- Time trial: Là một cuộc đua xe đạp mà các vận động viên thi đấu với nhau để hoàn thành một quãng đường nhất định trong thời gian nhanh nhất.
- Drafting: Là kỹ thuật đi xe đạp theo sau một người đi xe đạp khác để giảm sức cản của gió.
- Paceline: Là một nhóm các vận động viên xe đạp đi xe theo hàng để giảm sức cản của gió.
> Đọc thêm: 33 Lời Khuyên Giúp Cải Thiện Việc Đạp Xe Của Bạn
Trên đây chỉ là một số thuật ngữ cơ bản về đi xe đạp và tham gia giải chạy xe đạp. Có rất nhiều thuật ngữ khác mà bạn có thể gặp phải tùy thuộc vào loại xe đạp, môn thể thao xe đạp và khu vực bạn sinh sống.