Bạn không tin con người có thể chiến thắng báo săn Cheetah trên đường chạy? Chẳng qua là bạn chọn không đúng cự ly mà thôi. Usain Bolt – người chạy nhanh nhất thế giới mất 9,58 giây để hoàn thành cự ly 100 mét. Những con báo săn thì chỉ cần 5,95 giây.
Nhưng nếu chúng ta chuyển sang đường chạy marathon thì sao? Không một con báo săn Cheetah nào có thể thắng những vận động viên chạy bền của loài người chúng ta. Trên đường chạy dài con người sẽ trở thành loài động vật vô địch.
Bạn có thể nghĩa rằng mình chẳng bao giờ chạy được 5km liên tục. Nhưng sự thật, con người sinh ra là để chạy. Bạn chỉ cần luyện tập một chút để đánh thức bản năng của mình mà thôi.
Con người sinh ra là để chạy
Llanwrtyd Wells là một thị trấn nhỏ của xứ Wales. Và cứ tới tháng 6 hàng năm, họ sẽ tổ chức một cuộc thi chạy đặc biệt. Có tên gọi là Man vs Horse Marathon, giải chạy này đúng nghĩa là một cuộc đua giữa những vận động viên chạy đường dài và những con ngựa (được điều khiển bởi người cưỡi để chúng biết đi đúng đường).
Mặc dù trong lịch sử 40 cuộc đua đã diễn ra, loài ngựa đã chiến thắng áp đảo trên số lượng nhà vô địch. Nhưng ít nhất, con người cũng đã có những lần vô địch và chiến thắng loài động vật 4 chân nhanh nhẹn và cực kỳ dai sức này.
Điều đó cho thấy rằng trên đường chạy, con người hoàn toàn có thể trở thành nhà vô địch trong thế giới động vật. Chúng ta có thể chiến thắng báo săn, sói và thậm chí cả ngựa.
BPI ISO HD 5lbs (2.27kg) - 100% Pure Whey Protein Isolate
1,450,000vnđ
Applied Nutrition ISO-XP 1.8kg
1,750,000vnđ
ISO Sensation 93
990.000vnđ
Rule One Protein R1 Protein 2.27kg
1,670,000₫Con người có thể chạy nhanh nhất là bao nhiêu
Bạn cũng có thể đặt ra những câu hỏi tương tự khi nói về thành tích nhanh nhất một người có thể đạt được khi chạy. Con người chúng ta không giỏi trong việc chạy nước rút. Chó và mèo là những động vật nhanh nhất sống trong nhà – những con chó săn thỏ có thể đạt vận tốc đến gần 70km/h, và thậm chí mèo nhà cũng có thể đạt 48km/h nếu chạy hết tốc lực.
Nhưng loài người nào phải vô dụng? Chúng ta là những đối thủ đáng gờm khi xét đến khả năng chạy bền ở những khoảng cách xa hơn. Hãy cùng tìm hiểu cụ thể hơn.
Vận tốc tối đa khi chạy nước rút
Người chạy nước rút nhanh nhất lịch sử là Usain Bolt. Tại World Championship ở Berlin năm 2009, anh đã đạt vận tốc 44,7km/h trong khoảng giữa 60 và 80 của đoạn đường 100 mét. Nếu tính toàn bộ đoạn đường 100 mét này thì vận tốc trung bình của Bolt là 37,41km/h. Anh đã hoàn thành quãng đường chạy trong 9,58 giây và thiết lập kỷ lục thế giới mới.
Quả là nhanh, nhưng không nhanh lắm đâu – loài mèo có thể cho Bolt hít khói. Hổ, báo, gấu, và vô số các loài động vật khác cũng vậy.
Chạy bền thì sao?
Điều con người làm tốt hơn các loài động vật chính là duy trì vận tốc ổn định trong suốt một khoảng cách dài. Vận tốc tối đa của chúng ta khá thấp, nhưng chúng ta có thể duy trì vận tốc đó trong một quãng thời gian kha khá.
Hicham El Guerrouj (1) hiện nắm kỷ lục thế giới xét về chạy bền . Thời gian chạy hết 1 dặm (1.609 m) của anh là 3 phút và 43,13 giây. Có nghĩa là anh này duy trì được vận tốc trung bình 16,12 dặm/giờ (tương đương 25,94km/h) trong suốt cuộc chạy. Nghĩa là gì? Guerrouj đã chạy với vận tốc bằng 70% vận tốc kỷ lục thế giới của Usain Bolt trên một quãng đường dài gấp 16 lần.
Hammer Nutrition Organic Vegan
110,000vnđ
Tailwind Rebuild Recovery
90,000vnđ
Hammer Nutrition Recoverite
105,000vnđ
Hammer Tissue Rejuvenator
1,200,000₫Quả thực hết sức ấn tượng!
Tham khảo thêm: 4 mẹo đơn giản giúp bạn cải thiện tốc độ và sức bền khi chạy bộ
Chạy marathons còn ấn tượng hơn
Quãng đường chạy càng dài, thành tích của con người càng ấn tượng.
Trong năm 2019, Eliud Kipchoge đã hoàn thành một cuộc chạy marathon (26,219 dặm, tương đương 42,2km) trong 1 giờ 59 phút 40 giây. Vì hoàn cảnh của cuộc chạy, thành tích của Kipchoge không phá vỡ bất kỳ kỷ lục thế giới nào, nhưng đó vẫn là thành tích nhanh nhất mà một con người từng đạt được khi chạy trên một quãng đường dài như vậy.
Nhanh không tưởng đúng không nào?
Kipchoge đã chạy 1 dặm trong chưa đầy 4 phút và 34 giây. Trong suốt gần 2 giờ liên tục. Có nghĩa là anh này duy trì vận tốc trung bình 13,16 dặm/giờ (tương đương 21,18km/h). So với thành tích của El Guerrouj, thì Kipchoge đã chạy với vận tốc bằng hơn 80% vận tốc của El Guerrouj nhưng trên một quãng đường dài hơn đến 26 lần.
So với Kipchoge thì thành tích của Bolt trông cũng thật nhạt nhẽo. Vận tốc trung bình của Kipchoge là khoảng 56% vận tốc kỷ lục của Bolt, trên một quãng đường dài hơn… 420 lần.
Không thể chối cãi: con người chúng ta phát triển theo hướng sức bền chứ không phải theo hướng tốc độ bộc phát.
Đường càng dài, thành tích càng…điên rồ
Marathon là quãng đường chạy dài nhất mà chúng ta thường dùng trong thi thố. Dẫu vậy, vẫn có một vài cuộc đua “siêu marathon” với quãng đường dài hơn, cho chúng ta thấy con người có thể chạy nhanh đến mức nào khi họ buộc phải chạy.
Tay chạy người Mỹ Zach Bitter nắm giữ kỷ lục thế giới chạy 100 dặm tương đương 160,9344 km với thành tích 11 giờ, 19 phút, và 13 giây. Tính trung bình, anh này chạy 1 dặm trong 6 phút 48 giây. Có nghĩa là Bitter đã chạy gần như liên tục trong nửa ngày với vận tốc gần 9 dặm/giờ (tương đương 14,48km/h).
Danh sách đầy đủ những vận động viên Chạy Marathon nhanh nhất thế giới
Yiannis Kouros, “thánh chạy” người Hi Lạp, nắm giữ kỷ lục thế giới về chạy 1.000 dặm. Anh này đã chạy quãng đường đó trong 10 ngày, 10 giờ, 30 phút, và 36 giây. Tức vận tốc trung bình của Kouros là gần 4 dặm/giờ (tương đương 6,4km/h), bao gồm cả thời gian nghỉ ngơi, ăn uống, và ngủ.
Kể cả khi chạy những quãng đường dài đến vậy, con người vẫn có thể duy trì được tốc độ đáng nể. Thành tích nhanh nhất khi chạy trên chặng đường núi Appalachian Trail dài 2.190 dặm là 41 ngày, 7 giờ, và 39 phút, do Karel Sabbe (người Bỉ) nắm giữ. Tức vận tốc trung bình của anh vẫn hơn 2 dặm/giờ (tương đương 3,2km/h) trong xuyên suốt hơn 1 tháng, trên địa hình gập ghềnh. Một người trung bình cần khoảng 6 tháng mới hoàn thành được một chặng đường tương tự.
Do đâu mà loài người chúng ta có thể chạy bền đến vậy
Lợi thế với tuyến mồ hôi đã giúp chúng ta trở thành một loài sinh vật chạy bộ. Khi dần quen với những chuyến đi đường dài, hệ thống gân cơ của con người cũng được cải tiến để thích nghi với hoạt động này.
Bạn có thể để ý thấy điều này khi thực hiện những bước chạy đầu tiên trên đường: Khi mới xuất phát, cơ thể dường như rất mệt mỏi để có thể tăng tốc. Nhưng khi đạt đến một vận tốc nhất định, bạn bắt đầu thấy mình có một lực “trớn“, lúc nào cũng có xu hướng đẩy mình về phía trước.
Đó chính là nhờ lực đàn hồi của dải chậu chày (IT Band).
Dải chậu chày là một mô sợi liên kết mỏng, kéo dài từ hông tới mặt ngoài của đầu gối và xương chày. Nó hoạt động giống như một chiếc lò xo tiếp thêm lực đàn hồi cho mỗi bước chạy của bạn.
Lưu ngay về: 25 mẹo đào tạo để chạy nhanh hơn
Nếu để ý khi chạy, bạn sẽ trải qua hai giai đoạn chính: Một là khi cả hai chân bạn không tiếp đất, cả người bạn như đang bay. Hai là khi một trong hai chân của bạn nhấn xuống đất và tạo ra lực đẩy.
Trong giai đoạn đầu tiên, khi bạn bay trên không trung, động năng sẽ trở thành thế năng, cho đến khi lực hấp dẫn sẽ kéo bạn quay trở lại mặt đất, thế năng lại biến trở lại hoàn toàn thành động năng.
Hammer Balm Cream 44ml
650,000vnđ
Chai Xịt Lạnh Starbalm Cold Spray 150ml
220,000vnđ
Starbalm Massage Lotion 200ml
240.000vnđ
Gel Làm Lạnh Starbalm Cold Gel 100ml
170,000₫Một phần động năng này được chuyển thành xung lực, khiến chân bạn rung lên và tạo ra tiếng động khi tiếp đất. Nhưng phần lớn của nó đã lại được chuyển thành thế năng đàn hồi trong dải chậu chày.
Chân bạn sẽ nhún xuống, giảm tốc giống như một chiếc lò xo đang nén lại, để rồi khi bạn thực hiện động tác tiến về phía trước, chiếc lò xo sẽ bung ra và tiếp thêm sức mạnh cho bước chạy của bạn.
Trên thực tế, dải chậu chày của chúng ta có khả năng lưu trữ năng lượng đàn hồi gấp 15-20 lần so với bộ phận tương tự trên cơ thể tinh tinh được gọi là lata fascia. Nếu tổ tiên chúng ta đã không tiến hóa để có dải chậu chày như hiện tại, về cơ bản, những cuộc thi marathon sẽ không bao giờ xuất hiện.
Bởi vậy, dù cho bạn có tin hay không, con người chúng ta sinh ra đã có một bản năng chạy bộ. Những người cho rằng mình không thể chạy nổi 2km liên tục hoặc không bao giờ dám đăng ký một cuộc thi half-marathon chỉ là những người chưa bao giờ thử tập luyện.
Nếu bạn lên cho mình một lịch tập chạy mỗi tuần, dù chỉ 2-3 km mỗi ngày, bản năng chạy bộ của bạn sẽ được đánh thức chỉ trong vòng một tháng. Biết đâu bạn lại trở nên yêu bộ môn thể thao này, với những cảm giác hưng phấn mà nó mang lại cùng vô vàn những lợi ích sức khỏe
Đọc tới đây rồi mang giày vào và chạy thôi!
Như đã nói ở trên, con người không phát triển theo hướng có thể chạy nước rút siêu nhanh, mà thiên về khả năng chạy đường dài với nhịp điệu duy trì đều đặn suốt hàng giờ liền. Có lẽ đó là lý do giải thích vì sao người tiền sử là những gã thợ săn “trâu bò” chuyên nhử cho con mồi đuối sức và phải chấp nhận buông xuôi.
Tham khảo ngay: Giáo án chạy địa hình Half-Marathon và Full-Marathon
Bất kể lý do gì, và bạn định nghĩa “nhanh” ra sao, thì hi vọng sau khi đọc xong bài viết, bạn cũng đã phần nào hình dung được con người chạy nhanh như thế nào, dù là 100 mét hay 100 dặm.
Mời bạn tham gia Group Cộng đồng chạy bộ iRace & Những người bạn để thảo luận và cập nhật tin tức công nghệ, sản phẩm.
Nguồn tổng hợp
- How humans evolved to become the best runners on the planet – https://www.businessinsider.com/
